Η κατάληψη της πόλης του Μοναστηρίου από τους Σέρβους [6 Νοεμβρίου 1912]

Ευαγγελία Κ. Λάππα
5 Νοεμβρίου 2022

Στα βόρεια, της Φλώρινας και σε απόσταση τριάντα χιλιομέτρων βρίσκεται, από τα αρχαία χρόνια, η ελληνική πόλη Μοναστήρι (αρχ. Ηράκλεια). Η μητρόπολη της μεγάλης περιοχής της Πελαγονίας, με κωμοπόλεις και χωριά προπύργια άλλοτε του ελληνισμού. Η πρωτεύουσα του ομώνυμου Βιλαετίου στα χρόνια της Οθωμανικής κατάκτησης και δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Μακεδονίας μετά τη Θεσσαλονίκη, έχει να επιδείξει σημαντική πολιτισμική δράση από τα αρχαία χρόνια μέχρι τα πρώτα χρόνια του 20ού αι., όταν οριστικά επιδικάστηκε στη Σερβία, μένοντας έξω από τα σύνορα του Ελληνικού κράτους.

Continue Reading

Η Ελληνική Αττάλεια [30 Σεπτεμβρίου 1922]

Η Υδατογραφία της Αττάλειας

Ευαγγελία Κ. Λάππα
28 Δεκεμβρίου 2021

Η Αττάλεια είναι αρχαία Ελληνική πόλη της επαρχίας Παμφυλίας[1] (Μικράς Ασίας) που ιδρύθηκε το 158 π. Χ. από τον Άτταλο τον Φιλάδελφο[2], βασιλιά της Περγάμου[3]. Στα αρχαία και ρωμαϊκά χρόνια ήταν σπουδαίο λιμάνι από εμπορική και στρατιωτική άποψη.

Continue Reading

Η Άγκυρα της Ελλάδος [29 Αυγούστου 1916]

Ιερός Ναός Αγίου Ιερομάρτυρα Κλήμη, είναι ο τελευταίος βυζαντινός ναός στην Άγκυρας – Πηγή: https://www.pontosnews.gr/348828/politika-mikrasiatika/exafanizetai-o-teleftaios-vyzantino/

Ευαγγελία Κ. Λάππα
2 Ιανουαρίου 2022

Η Άγκυρα, είναι μια αρχαία Ελληνική πόλη, η οποία βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο της Μικράς Ασίας ανάμεσα στον Άλυ και τον Σαγγάριο ποταμό. Είναι σπουδαίος σιδηροδρομικός κόμβος προς όλες τις κατευθύνσεις του ορίζοντα: Λυκαονία, Φρυγία, Βιθυνία, Παφλαγονία, Καππαδοκία, Αρμενία, Περσία, Συρία. Εντάσσεται στην επαρχία της αρχαίας Γαλατίας. Απ’ την Κωνσταντινούπολη απέχει 578 χλμ. κι απ’ τη Μαύρη θάλασσα 185 χλμ. Όλα αυτά τα πλεονεκτήματα, βέβαια, την κάνουν να είναι και σπουδαίο κέντρο εμπορικό. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σ’ ένα λόφο και περιβάλλεται απ’ το Ελμά νταγ (βουνό), το Μιρίν νταγ και το Μπογλήμ.

Continue Reading

Η Σμύρνη των Ελλήνων [27 Αυγούστου 1922]

Όταν η Σμύρνη ήταν η ωραιότερη πόλη του κόσμου – Πηγή: https://cognoscoteam.gr/όταν-η-σμύρνη-ήταν-η-ωραιότερη-πόλη-του/

Ευαγγελία Κ. Λάππα
8 Ιανουαρίου 2022

Η Σμύρνη είναι μία από τις σημαντικότερες Ελληνικές πόλεις, της αρχαίας και της Ελληνιστικής εποχής της Μικράς Ασίας, από την ίδρυσή της ως και τα νεώτερα χρόνια. Η ανάπτυξή της σε όλες τις εποχές οφείλεται στη γεωγραφική της θέση, την ενδοχώρα και το λιμάνι της, παράγοντες που την ευνόησαν.

Continue Reading

Ένα ποίημα για την Πόλη των πόλεων

Ευαγγελία Κ. Λάππα,
17 Μαΐου 2020

29η Μαΐου 1453, «Εάλω η Πόλις!». Το θλιβερότερο γεγονός σε όλη την Ιστορία των Ελλήνων. Η Πρώτη πόλη της Ορθοδοξίας μας, της Ρωμανίας μας, της Ελλάδας μας σκλαβώθηκε! Από τότε παλεύει να λευτερωθεί. Από τότε προσμένει την ημέρα, να ξανανοίξει τα φτερά του στον ουρανό Της, ο δικέφαλος αετός της Ρωμιοσύνης.

Παραθέτω ένα ποίημα που έγραψα για την Πόλη των πόλεων, την Πρωτεύουσα της Ορθοδοξίας, της Ρωμανίας, της Ελλάδας:

Continue Reading

Η Ελληνική Αμισός (Σαμψούντα) [19 Μαΐου 1919]

Ευαγγελία Κ. Λάππα,
15 Ιανουαρίου 2022

Η Σαμψούντα είναι αρχαία Ελληνική πόλη και λιμένας, στη νότια ακτή του Ευξείνου Πόντου. Ιδρύθηκε στα μέσα του 8ου αιώνα π. Χ. από την Ιωνική Μίλητο με το όνομα Αμισός. Την εποχή του Περικλή, εποικίστηκε από Αθηναίους και πήρε το όνομα Πειραιάς, όνομα που το διατήρησε, μέχρι τη συντριβή του στόλου των Αθηναίων από τους Σπαρτιάτες το 404 π. Χ. Το 387 π. Χ. δόθηκε στους Πέρσες, με βάση τη συνθήκη της Ανταλκίδειας ειρήνης[1] μέχρι που απελευθερώθηκε από το Μέγα Αλέξανδρο. Τον 3ο αιώνα π.Χ. επανήλθε σε Ελληνικά χέρια (σε εντόπιους βασιλιάδες του Πόντου) και τελικά σε Ρωμαϊκά.

Continue Reading

Ο ακρίτας της Αδριατικής – «Εστίν ουν Ελλάς» και ο Αυλών …στη σκλαβωμένη Βόρειο Ήπειρο (Βιβλιοπαρουσίαση)

(εικονογράφηση: Σπύρος Ζαχαρόπουλος)

Δρ. Ιωαν. Σ. Παπαφλωράτος
Νομικός-Διεθνολόγος
καθηγητής στρατιωτικών σχολών

Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα έχει απασχολήσει εκτενώς την ελληνική βιβλιογραφία, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Πολλοί έχουν γράψει αξιόλογα βιβλία και μελέτες, βασισμένες σε πλήθος πηγών και μαρτυριών. Εντούτοις, έως σήμερα, ο αδούλωτος ελληνισμός της βορείου Ηπείρου αναζητάει τη δικαίωσή του από τους ισχυρούς της γης, οι οποίοι του στέρησαν το αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, το θέμα της εθνικής αυτοδιαθέσεως των αδελφών μας της βορ. Ηπείρου δεν βρίσκεται στην επικαιρότητα.

Continue Reading

Η ιστορία της Ελληνικής πόλης Σόφιας [4 Ιανουαρίου 1878]

Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (Ροτόντα) που χτίστηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. μαζί με απομεινάρια της Αρχαίας ρωμαϊκής πόλης Σερδικής (Πηγή: brazilgreece.com)

Ευαγγελία Κ. Λάππα
18 Αυγούστου 2022

Η Θράκη είναι αναπόσπαστο τμήμα του Ελληνισμού δια μέσου των αιώνων. Η αρχαία Θράκη εκτεινόταν από το Αιγαίο ως το Δούναβη και από τον Εύξεινο Πόντο έως τα όρια της Μακεδονίας. Ως πρώτοι κάτοικοί της φέρονται διάφορα Ελληνικά (Πελασγικά) φύλα όπως Ήδωνες, Δίοι, Οδρύσαι, Κίκονες, Γέτες κ.α. τα οποία αποτέλεσαν έναν από τους αρχαιότερους λαούς της Ευρώπης. Τον 7ο αιώνα π.Χ. οι Έλληνες αποίκισαν το Αιγαίο, τον Ελλήσποντο και τον Εύξεινο Πόντο. Στα παράλια της Θρακικής γης ιδρύθηκαν και άκμασαν σημαντικές ιωνικές αποικίες: Μαρώνεια, Άβδηρα, Βυζάντιο, Αγχίαλος, Απολλωνία, Μεσημβρία, Οδησσός.

Continue Reading

«Εστίν ουν Ελλάς» και ο Αυλών

Ευαγγελία Κ. Λάππα
25 Οκτωβρίου 2020

«Η περιοχὴ τοῦ Αὐλῶνος χαρακτηρίζεται ὡς ἑλληνικὴ περιοχὴ τῆς Ἠπειρωτικῆς φυλῆς τῶν Χαόνων, τόσο ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ τοπωνύμια: Ὡρικόν, Κεραύνεια, Ἀκροκεραύνεια ὄρη, Ἐριχό, Πάνορμος, ὅσο καὶ τὰ ἀρχαιολογικὰ μνημεῖα καὶ εὑρήματα.

Κατὰ τοὺς βυζαντινοὺς καὶ μεταβυζαντινοὺς χρόνους λειτουργοῦσε ἡ Ἐπισκοπὴ Αὐλῶνος.

Ἀρκετοὶ ὀρθόδοξοι ναοὶ στηρίζονται σὲ μάρμαρα καὶ κιονόκρανα ἀρχαιοελληνικά. Βέβαια, μὲ τὸν ἐξισλαμισμό τῆς περιοχῆς πολλὲς ἐκκλησίες ἔγιναν τζαμιά, ἀλλὰ ἀρκετοὶ πλέον Μωαμεθανοὶ δὲν ξέχασαν ταὶς παλιές τους συνήθειες ν’ ἀνάβουν κεριὰ σὲ εἰκονίσματα Ἁγίων Ὀρθόδοξων Χριστιανῶν» (Β. ΗΠΕΙΡΟΣ – Ἀρχαιολογικὰ μνημεῖα & Εὑρήματα, Ἀθαν. Π. Λέκκας, ἔκδ. Πανελληνίου Συνδέσμου Βορειοηπειρωτικοῦ Ἀγῶνος (ΠΑΣΥΒΑ), Ἀθήνα, 1993)

(Πηγή: Ἀπὸ τὴ συλλογὴ τοῦ Ἰωάννη Γεωργόπουλου, Στων Ἐλλήνων τίς πατρίδες τοῦ 1900 «οὕ μ’ ἐθέσπισεν», Έκδόσεις περιοδικοῦ Ἐνδοχώρα)

Παραθέτω ένα ποίημά μου για την ηρωική πόλη του Αυλώνος:

ΑΥΛΩΝ

Θρήνο δεν έφτιαξε κανείς;

Λόγο ποιος έκανε, θαρρείς;

Μείναν να κλαίγουνε, σέ, Αυλών

νέφη και θάλασσες Ρωμιών.

* * *

Σένα τα Γιάννενα πονούν.

Άρτα, αχ! Πρέβεζα σιωπούν.

Σούλι βοά, Κόνιτσα θωρεί.

Νίτσα[1] – να! –  ύψωσε φωνή.

Πάργα αχ! άφησε κραυγή!

* * *

Στέναξε!

Έφριξε!

* * *

Χρόνια σε παίρνανε πολλοί

Φράγκοι και Βούλγαροι εχθροί.

Κάθε μια βάρβαρη φυλή

όμως δεν άλλαξες ψυχή!

* * *

Τέλος σε πήρανε δειλοί

Τούρκοι, πιο άπιστοι, κακοί.

Αιώνες τέσσερις, σκλαβιά

που ήταν για σένανε βαριά.

* * *

Μέρα μον’ πρόσμενες κρυφά

μέρα στα χρόνια τα πικρά

Τούρκοι να φύγουνε μακριά

Θάσαι ω! λεύτερος συ πια!

* * *

Ούννοι[2] και Αύσονες[3] δειλοί

ήρθαν, σε πάτησαν σκληροί.

Όσο κ’ αν έβγαλες κραυγή

άφησαν να σβήσει και αυτή.

* * *

Θρήνο δεν έφτιαξε κανείς;

Λόγο ποιος έκανε, θαρρείς;

Μείναν να κλαίγουνε, σέ, Αυλών

νέφη και θάλασσες Ρωμιών.

* * *

Σένα τα Γιάννενα πονούν.

Άρτα, αχ! Πρέβεζα σιωπούν.

Σούλι βοά, Κόνιτσα θωρεί.

Νίτσα – να! –  ύψωσε φωνή.

Πάργα αχ! άφησε κραυγή!

* * *

Στέναξε!

Έφριξε!

* * *

Διότι συ έμεινες μακριά

μέσα στη βάρβαρη σκλαβιά

όταν ην λεύτερη στιγμή[4]

όλοι αχ! να χαίρονταν μαζί!

* * *

Πήραν το θάρρος οι εχθροί

πήγαν και πάτησαν πιο κει

Πάει η Ήπειρος – αλί! –

Έτσι μας έμεινε μισή!

* * *

Πότε θα φύγει ο εχθρός;

Λένε πως έρχεται καιρός!

Ευαγγελία Κ. Λάππα
25 Οκτωβρίου 2020

Αφιερωμένο σε όλους όσους

Αγωνίστηκαν να είναι η Βόρειος Ήπειρος

Ελεύθερη και Ελληνική

__________________

  1. Ηγουμενίτσα. ↩︎
  2. Ούννοι λέγονται οι Γερμανοί. Εδώ εννοούνται οι Αυστριακοί και οι  Ούγγροι, που συνεργάστηκαν με τους Ιταλούς, στο σχεδιασμό της αρπαγής της Βορείου Ηπείρου! (Βλ. René Puax, Δυστυχισμένη Βόρειος Ήπειρος, Εκδόσεις Τροχαλία) ↩︎
  3. Αύσονες εννοούνται οι Ιταλοί. ↩︎
  4. Στιγμή λευτεριάς. ↩︎

Το Ημερολόγιο του Μοναστηρίου (Βιβλιοπαρουσίαση)

Ευαγγελία Κ. Λάππα

Όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει προσφέρει πάρα πολλά στην ανθρωπότητα. Κάποια μέρη της, κάποιες από τις πόλεις της, έχουν μείνει στην ιστορία και έχουν γραφτεί πολλά γι αυτές, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα κτλ. Άλλες πάλι βρίσκονται στην αφάνεια. Δεν τιμούνται για κανένα λόγο, μόλις και μετά βίας υπάρχουν στα χωρία των βιβλίων. Δεν γίνεται αναφορά γι’ αυτές στις ιστορικές ομιλίες και αγνοούνται στις ιστορικές εκδηλώσεις. Και ποια η δικαιολογία για όλα αυτά; «Δεν είναι μέσα στα σύνορα της Ελλάδας, ανήκουν στην τάδε χώρα, δεν ξέρουμε τίποτε για αυτές, άρα δεν έχουν καμία αξία, δεν πρόσφεραν τίποτα!» Πόσο μας απατούν όμως τα φαινόμενα! Αυτές οι πόλεις, που λέμε ότι δεν έχουν αξία, όχι μόνο πρόσφεραν τόσα ανεκτίμητα αγαθά κι τόσο σημαντικές υπηρεσίες στους αγώνες του Έθνους, ήταν και οι ίδιες ΜΑΝΕΣ της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ!

Continue Reading