Στα βόρεια, της Φλώρινας και σε απόσταση τριάντα χιλιομέτρων βρίσκεται το Μοναστήρι. Η μητρόπολη της μεγάλης περιοχής της Πελαγονίας, με κωμοπόλεις και χωριά προπύργια άλλοτε του ελληνισμού.
Το Μοναστήρι, πρωτεύουσα του ομώνυμου Βιλαετίου στα χρόνια της Οθωμανικής κατάκτησης και δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Μακεδονίας μετά τη Θεσσαλονίκη, έχει να επιδείξει σημαντική πολιτισμική δράση κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών του 19ου αιώνα και κυρίως στα πρώτα χρόνια του 20ού αι. μέχρι το τέλος των Βαλκανικών πολέμων το 1913, όταν επιδικάστηκε στη Σερβία, μένοντας έξω από τα ελληνικά σύνορα.
Η Μακεδονία μας, από τα αρχαιότατα χρόνια έως και σήμερα είναι Ελλάδα. Αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί με κάθε τρόπο, με κάθε τίμημα. Είναι κομμάτι της Πατρίδας μας, κόμματι του Ελληνικού Έθνους που είναι ευλογημένο από τον Θεό και το σκεπάζει η Υπέρμαχος Στρατηγός, η Γλυκύτατη Παναγία μας.
Στις ημέρες μας, ένας θεσμός που πολεμείται με κάθε τρόπο, έμμεσα ή άμεσα είναι ο θεσμός της Πολύτεκνης Οικογένειας. Είναι άλλο ένα μέτωπο που είναι απόλυτος ανάγκη να διαφυλαχθεί. Μη ξεχνάμε πως όπως σε κάθε αγώνα του Έθνους, έτσι και στον Μακεδονικό, η Ελληνορθόδοξη Πολύτεκνη οικογένεια έπαιξε έναν από τους σημαντικότερους ρόλους. Αυτή ήταν που «ανάστησε» ανδρείους αγωνιστές.
Σ’ αυτό το βιβλίο περιλαμβάνονται βιογραφίες 240 Μακεδονομάχων που ανήκαν σε τέτοιες οικογένειες. Βέβαια θα πρέπει να ήταν πολύ περισσότεροι αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι εκείνη την περίοδο ένα μεγάλο ποσοστό (πάνω από 70%) των Ελλήνων ανήκαν σε αυτήν την κατηγορία. Περισσότερα βιογραφικά Μακεδονομάχων (8.751 αγωνιστές) μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μου (wiki) «Μακεδονομάχοι» (https://macedonian-fighters.com).
Δρ. Ιωαν. Σ. Παπαφλωράτος Νομικός-Διεθνολόγος καθηγητής στρατιωτικών σχολών
Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα έχει απασχολήσει εκτενώς την ελληνική βιβλιογραφία, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Πολλοί έχουν γράψει αξιόλογα βιβλία και μελέτες, βασισμένες σε πλήθος πηγών και μαρτυριών. Εντούτοις, έως σήμερα, ο αδούλωτος ελληνισμός της βορείου Ηπείρου αναζητάει τη δικαίωσή του από τους ισχυρούς της γης, οι οποίοι του στέρησαν το αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, το θέμα της εθνικής αυτοδιαθέσεως των αδελφών μας της βορ. Ηπείρου δεν βρίσκεται στην επικαιρότητα.
Η Μακεδονία μας, από τα αρχαιότατα χρόνια έως και σήμερα, είναι Ελλάδα, κομμάτι του Ελληνικού Έθνους που είναι ευλογημένο από τον Θεό και το σκεπάζει η Υπέρμαχος Στρατηγός, η Γλυκύτατη Παναγία μας.
Το Ελληνικό Έθνος, όμως, δεν ζει δίχως την Ορθοδοξία, την αληθινή Πίστη, που σήμερα πολεμείται με κάθε τρόπο. Η Ορθοδοξία διαφυλαγμένη μέσα στην Εκκλησία μας ενέπνευσε όλους τους εθνικούς μας αγώνες και εμφύσησε θάρρος στους Έλληνες αγωνιστές. Αυτούς τους ήρωες έχουμε χρέος να μνημονεύουμε και να μιμούμαστε, γιατί χωρίς αυτούς, η Ελλάδα μας θα ήταν μισή έως και ανύπαρκτη και η Μακεδονία θα ήταν σε σλάβικα, ή ακόμη και σε τούρκικα χέρια.
Όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει προσφέρει πάρα πολλά στην ανθρωπότητα. Κάποια μέρη της, κάποιες από τις πόλεις της, έχουν μείνει στην ιστορία και έχουν γραφτεί πολλά γι αυτές, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα κτλ. Άλλες πάλι βρίσκονται στην αφάνεια. Δεν τιμούνται για κανένα λόγο, μόλις και μετά βίας υπάρχουν στα χωρία των βιβλίων. Δεν γίνεται αναφορά γι’ αυτές στις ιστορικές ομιλίες και αγνοούνται στις ιστορικές εκδηλώσεις. Και ποια η δικαιολογία για όλα αυτά; «Δεν είναι μέσα στα σύνορα της Ελλάδας, ανήκουν στην τάδε χώρα, δεν ξέρουμε τίποτε για αυτές, άρα δεν έχουν καμία αξία, δεν πρόσφεραν τίποτα!» Πόσο μας απατούν όμως τα φαινόμενα! Αυτές οι πόλεις, που λέμε ότι δεν έχουν αξία, όχι μόνο πρόσφεραν τόσα ανεκτίμητα αγαθά κι τόσο σημαντικές υπηρεσίες στους αγώνες του Έθνους, ήταν και οι ίδιες ΜΑΝΕΣ της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ!